Uitdagingen arbeidsmarkt transport en logistiek nemen toe

De uitdagingen op de arbeidsmarkt in transport en logistiek nemen toe. Ondernemers blijven personeelstekorten houden en er zijn minder vrachtwagenchauffeurs als gevolg van een lagere instroom. Die instroom is ook nog eens lager dan de uitstroom. Bovendien is er sprake van omzetdalingen en een toegenomen aantal faillissementen. Dat blijkt uit de nieuwe Sectormonitor over het tweede kwartaal van 2023 van het Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL). 

In het voorjaar van 2023 vroeg STL ondernemers in transport en logistiek naar de belangrijkste prioriteiten voor de komende twee jaar. De focus blijkt te liggen op het behoud van de huidige omzet, het veiligstellen van werk en klanten en het aanpakken van de voortdurende uitdagingen bij het vinden en behouden van gekwalificeerd personeel.

Dalende omzet goederenvervoer

In het tweede kwartaal van 2023 was de omzet in het goederenvervoer over de weg 3,7 procent lager dan vorig jaar. Dit komt volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) onder andere doordat er minder werd geproduceerd in de industrie, de bouw achterbleef en de internationale handel terugliep. In de logistieke dienstverlening daalde de omzet met 14,4 procent ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder.

Het aantal openstaande vacatures voor vrachtwagenchauffeurs blijft aan het eind van het tweede kwartaal min of meer stabiel ten opzichte van voorgaande kwartalen (ruim 8000). Afgezet tegen vorig jaar ligt het aantal openstaande vacatures nu echter hoger. De arbeidsmarkt voor chauffeurs blijft in de meeste regio’s zeer krap, met meer vacatures dan werkzoekende chauffeurs. Voor beroepsgroepen verwant aan transport en logistiek ligt het aantal openstaande vacatures wel wat lager dan vorig jaar.

Negatief over economisch klimaat

Volgens het CBS zijn ondernemers in de categorie ‘Vervoer over land’ bij de start van het derde kwartaal per saldo negatief over het economisch klimaat in de afgelopen drie maanden. Voor de komende drie maanden zijn hun verwachtingen bovendien ook minder positief.

Het aandeel ondernemers in deze categorie dat een belemmering ervaart door een tekort aan personeel neemt af ten opzichte van vorig jaar (65% in juli 2023 tegenover 79% in juli 2022). Onder de ondernemers binnen de logistieke dienstverlening is dit aandeel bij de start van het derde kwartaal 42 procent. Volgens het CBS geeft gemiddeld 41 procent van de ondernemers in de verschillende bedrijfstakken in Nederland aan last te hebben van een personeelstekort.

Meer bedrijven failliet

Het aantal bedrijven aangesloten bij SOOB/Pensioenfonds Vervoer is nagenoeg hetzelfde als een jaar eerder: 7525 bedrijven in het tweede kwartaal van 2023 tegen 7527 bedrijven in diezelfde periode in 2022. Ten opzichte van vorige kwartalen neemt het aantal bedrijven wel licht af. Het gemiddeld aantal werknemers per bedrijf ligt op een hoger niveau dan vorig jaar (22,4 in het tweede kwartaal dit jaar tegen 22,0 in het tweede kwartaal van 2022).

In het tweede kwartaal van 2023 is het aantal faillissementen wel bijna twee keer zo hoog als vorig jaar: 40 in 2023 tegen 21 in 2022. Het aantal is ook hoger dan in de voorgaande kwartalen. In heel 2022 gingen in de sector meer bedrijven failliet dan in 2021 (78 bedrijven tegen 62). Het aantal faillissementen lag echter wel lager dan in de jaren vóór 2021.

Lagere instroom chauffeurs

Het totaal aantal werknemers in de sector bedraagt 168.405 in het tweede kwartaal van 2023, tegen 165.684 in het tweede kwartaal van 2022. Ten opzichte van het tweede kwartaal vorig jaar neemt het aantal werknemers toe (+1,6% in 2022), vergeleken met het vorige kwartaal neemt het echter af.

Ook het aantal chauffeurs neemt af ten opzichte van zowel vorig jaar als het vorige kwartaal. Er zijn in het tweede kwartaal van 2023 92.884 chauffeurs, tegenover 93.682 in het tweede kwartaal van 2022. De instroom van chauffeurs ligt lager dan vorig jaar en de uitstroom ligt boven de instroom, net als in het eerste kwartaal het geval was.