Gedrag veranderen beste resilience-medicijn

De wereld is veranderd. Gaan we naar een oud normaal, het nieuwe normaal of het nieuwe abnormaal? Niemand weet het, maar laten we vooral vooruitkijken en van onszelf uitgaan. Ineens zien en horen we het begrip resilience te pas en te onpas, als dé oplossing om door de huidige crisis heen te komen. Gelukkig krijgt supply chain resilience (SCR) eindelijk de aandacht die het verdient.

Door Alfons Willemsen

We kunnen voor de huidige situatie waarin veel bedrijven zich bevinden de metafoor van een hartaanval gebruiken. De huisarts had al vaak gewaarschuwd: te weinig beweging, te vet en te veel eten. Het resulterende overgewicht is een risicofactor. Het gedrag veranderen is moeilijk; pas als men aan de monitor ligt, komt het besef dat het echt anders moet. Veel bedrijven bevinden zich nu in die positie. Als we resilient omschrijven als ‘het vermogen om snel naar de gezonde toestand terug te komen na een disruptie’ dan kunnen we de metafoor weer oppakken. Stel dat je gezond leeft: dit geeft geen garanties. Het verlaagt wel de kans op een hartaanval, en het helpt bij het herstel wanneer de hartaanval onverhoopt toch komt: het geeft je resilience om snel de oude te worden.

Waarin verschilt SCR met de klassieke benadering van risicomanagement? Risicomanagement begint met het in kaart brengen van de mogelijke risico’s, waarbij vervolgens een onderscheid wordt gemaakt tussen kans en impact. Daarna volgen de prioriteitstelling, het opstellen van mogelijke mitigerende acties en een opvolgplan. Een aanpak die prima werkt en nauw aansluit op bijvoorbeeld de manier waarop met veiligheid wordt omgegaan. Het gaat mis als we te maken krijgen met zogenaamde unknown-unknowns (Black Swans zoals de kredietcrisis, Covid, cyberaanvallen). Deze zijn niet in te delen via de klassieke kans/impact-manier. De methode om hiermee om te gaan, is door resilient te zijn. Voor veel bedrijven zal dit een vereiste zijn in ‘het nieuwe normaal’. De wereld zal onvoorspelbaar blijven, meer dan ooit.

Eigen schuld, dikke bult?

De complexiteit en dynamiek van een supply chain bepalen hoe gevoelig deze is voor disrupties. Complexiteit heeft vaak de neiging toe te nemen, maar kan echter ook een strategische keuze zijn. Zowel interne als externe factoren (internationalisering, kortere productlevenscycli, promotiedruk, etc.) maken dat er veel dynamiek in de ketens zit. Maar bedrijven maken soms zelf ook hun eigen supply chain gevoeliger voor disrupties. Met name als de strategie is om zo efficiënt mogelijk te zijn, gaat het weleens mis en ontstaat er ‘efficiëntie-anorexia’. Als bijvoorbeeld alle grondstoffen bij één goedkope leverancier worden gekocht, maak je jezelf kwetsbaar – ten koste van flexibiliteit en resilience. De oplossing is om binnen je efficiëntiestrategie de juiste afweging te maken hoe toch resilient te zijn. Dat vergt dan wel dat de trade-offs zichtbaar worden gemaakt en er heel bewust wordt gekozen. … … …

Meer lezen?