Blockchain belangrijk voor verleggen van grenzen in de supply chain

Blockchain is een van de belangrijkste instrumenten die ingezet kunnen worden om de huidige grenzen in de supply chain te verleggen. Die conclusie trok het Supply Chain Excellence Leadership Platform (SCELP) bij de op 8 oktober gehouden bijeenkomst over digitalisering. ‘Deze technologie stelt ons in staat om onze informatie- en geldstromen gelijktijdig te optimaliseren. Daarmee kunnen we de transparantie en het vertrouwen in de supply chain enorm vergroten.’

Wat blockchain-technologie vooral zo interessant maakt voor toepassingen in de supply chain, is de mogelijkheid om de informatiestroom en de geldstroom te combineren, vertelde Alex Dowdalls (foto), managing director van adviesbureau Axveco, de SCELP-deelnemers. Die geldstroom was traditioneel het domein van de banken. Optimaliseren van de geldstroom leek daardoor onmogelijk. Dat is veranderd met de opkomst van blockchain. ‘We kunnen nu allerlei leuke dingen doen. Denk aan programmeerbaar geld’, aldus Dowdalls.

Voor programmeerbaar geld zijn ‘smart contracts’ nodig: een set van business rules vastgelegd in de blockchain. Een bedrijf dat bijvoorbeeld wil inkopen bij zijn leverancier, kan het te betalen bedrag alvast inleggen. De leverancier ziet dat geld, maar kan er nog niet bij. Pas als zijn zending ontvangen is, komt het geld beschikbaar. Een vorm van gelijk oversteken, volgens Dowdalls. ‘Maar er zijn meer mogelijkheden. Denk aan een schip met goederen uit India. Elke keer als de blockchain vastlegt dat het schip onderweg een mijlpaal is gepasseerd, kan automatisch een deel van het verschuldigde bedrag overgemaakt worden.’

Blockchain maakt accountants overbodig

Blockchain maakt de supply chain transparant, doordat eenduidig en onomstotelijk wordt vastgelegd waar goederen vandaan komen. Een belangrijke bron voor vertrouwen. ‘Met name in de internationale handel bestaat veel wantrouwen tussen handelspartners’, meent Dowdalls. ‘We hebben de afgelopen eeuwen een hele documentenstroom opgetuigd om voor vertrouwen te zorgen. We hebben allerlei instanties ingesteld om die documenten te controleren, omdat de informatie- en geldstromen gescheiden zijn. Met blockchain hebben we al die accountants en mensen op finance niet nodig. We kunnen onze informatie- en geldstromen gelijktijdig optimaliseren.’

Behalve minder accountants zijn volgens Dowdalls met blockchain ook minder advocaten nodig. Nu worden die nog ingezet om de gemaakte afspraken in het handelsverkeer te interpreteren. Als die afspraken zijn vastgelegd in smart contracts, kan over de interpretatie echter geen discussie meer bestaan, stelt Dowdalls. ‘Door blockchain-technologie in te zetten, wordt de drempel om te frauderen aanzienlijk hoger. Het aantal fouten neemt af en dus ook de herstelkosten. Bovendien verliezen we minder tijd. De hele keten krijgt sneller betaald.’

Blockchain is overigens slechts een van de nieuwe technologieën die bedrijven kunnen inzetten om hun supply chain te digitaliseren. Die digitalisering is nodig om de huidige grenzen te verleggen. ‘In de supply chain maken we voortdurend trade-offs tussen bijvoorbeeld kosten en servicelevel, tussen efficiëntie en responsiviteit’, legde Edwin van der Meerendonk, vice president European supply chain bij Walt Disney, uit. ‘Wie de responsiviteit wil vergroten, moet inleveren op efficiëntie. Innovatie maakt het mogelijk om beide te vergroten. Digitalisering is daarvan een voorbeeld.’

Diepgaande kennis over blockchain ontbreekt nog

Tijdens de bijeenkomst werd duidelijk dat diepgaande kennis over blockchain momenteel nog ontbreekt bij de supply chain professionals. Dat wierp de vraag op hoeveel kennis de SCELP-leden zelf moeten hebben om de technologie te kunnen toepassen. ‘Veel’, stelde Jack van der Veen, hoogleraar supply chain management aan Nyenrode Business Universiteit en initiatiefnemer van SCELP. ‘We zullen echt moeten snappen hoe blockchain werkt, juist omdat het nog geen bewezen technologie is. Als supply chain professionals moeten we kunnen achterhalen waar de oorzaak ligt als een blockchain niet goed functioneert; alleen dan kunnen we komen tot echte toepassingen.’