Zeeman open over misstanden bij leveranciers

Zeeman maakt in zijn jaarverslag melding van de misstanden waarmee de textielketen zich geconfronteerd ziet tijdens inspecties van kledingfabrieken die voor het bedrijf produceren. Ook worden in de winkels flyers verspreid die openheid geven over deze problemen. De textielreus hoopt zo de vooroordelen over zijn goedkope kleding die bij veel consumenten leven, weg te nemen.

Dat een kledingketen zo open is over de problemen bij zijn fabrieken, is uitzonderlijk. Als er al informatie wordt verstrekt, is die doorgaans van algemene aard en wordt niet of nauwelijks gerept over concrete misstanden. Zeeman wil juist laten zien tegen welke dilemma’s het bedrijf aanloopt bij zijn pogingen om verantwoord in te kopen. ‘Zo laten we zien dat we het serieus nemen’, meldt manager maatschappelijk verantwoord ondernemen Arnoud van Vliet van Zeeman in het FD.

De kleding bij Zeeman is dermate goedkoop dat veel klanten ervan uitgaan dat het door onderbetaalde en uitgebuite naaisters in lagelonenlanden gemaakt wordt. Niet waar, bestrijdt Zeeman, maar het idee dat zulke goedkope kleding niet verantwoord gemaakt kon zijn hield stand, zegt Van Vliet. ‘We bleven maar vragen krijgen van klanten.’ Zeeman koos daarom voor openheid. ‘Het geeft ook druk om die zaken aan te pakken. Daarbij gaan we naast de leverancier staan, met de vraag: hoe lossen we dit op?’

Grote tekortkomingen

Volgens het jaarverslag bezochten inspecteurs vorig jaar 58 fabrieken. Zij constateerden er 67 grote tekortkomingen, variërend van te weinig nooduitgangen tot een onvolledige urenregistratie. ‘Dan kunnen wij niet nagaan of werknemers het juiste loon krijgen’, legt Van Vliet in het FD uit. Ook bleken er arbeiders op de bovenste verdieping van een fabriek te wonen. Zeeman sommeerde de fabrikant om de werknemers elders te huisvesten. Dat is volgens het bedrijf inmiddels gebeurd.

Dat Zeeman zo goedkoop kleding kan maken, is best mogelijk zonder arbeiders uit te buiten, meldt Van Vliet. ‘Het begint bij onze leveranciersketen. Die is kort en relatief eenvoudig.’ Ook een vaste en directe relatie met producenten helpt Zeeman de kosten te drukken. Bovendien is het assortiment vrij overzichtelijk. ‘Handdoeken, T-shirts en leggings verschillen niet veel per jaar. Dat maakt ons voorspelbaar.’ Ook is er geen sprake van grote tijdsdruk, omdat het Zeeman-assortiment niet erg seizoensgebonden is.

Leefbaar loon

Ondanks dat gaat er bij de leveranciers nog het nodige mis. Met name in China, waar ruim 40 procent van het Zeeman-textiel vervaardigd wordt. Vooral de gebrekkige urenregistratie is een probleem. Het streven van Zeeman is dat productiemedewerkers een ‘leefbaar loon’ krijgen: genoeg geld om zichzelf en hun gezin van te onderhouden. Meestal is dat meer dan het minimumloon. Volgens Van Vliet is een leefbaar loon echter lastig te bepalen. ‘Wij gaan dat terugbrengen tot fabrieksniveau en bekijken dan of mensen op het complex wonen, hoe de gezinnen zijn samengesteld en naar hun scholing.’

Hoewel veel van de arbeiders die voor Zeeman werken goed betaald krijgen, is Van Vliet nog niet tevreden. ‘Leefbaar loon is iets dat wij niet alleen kunnen oppakken’, meent hij. ‘Fabrikanten produceren maar deels voor Zeeman. We vinden het daarom belangrijk om met andere kledingketens op te trekken.’ Een dergelijke samenwerking is echter moeilijk in de sterk concurrerende modesector. Van Vliet: ‘Maar we móeten wel samenwerken, anders krijg je het echt niet voor elkaar.’

Bron: FD