Van Gelder vergroot flexibiliteit met complexe mechanisatie

Demis van Kouwen

Groenten- en fruitleverancier Van Gelder heeft de flexibiliteit flink zien toenemen na de opening van een volledig gemechaniseerd distributiecentrum. Dankzij het shuttlesysteem van Vanderlande en het warehouse management systeem van Consafe Logistics heeft het bedrijf uit Ridderkerk nog maar zeven in plaats van 75 orderpickers nodig. De ingebruikname had wel wat voeten in de aarde, vertelt bedrijfsmanager Demis van Kouwen: ‘Het was alsof we een Formule 1-auto kregen en met maar 20 kilometer per uur door de bocht konden.’ 

Door Marcel te Lindert 

In 2015 zag Van Gelder zich genoodzaakt in te grijpen in de logistiek. De leverancier van groenten, fruit en maaltijden zag het assortiment steeds groter worden. Tegelijkertijd plaatsten restaurants, cateraars en zorginstellingen hun bestellingen steeds later op de dag, waardoor in het manuele distributiecentrum in Ridderkerk weinig tijd overbleef voor het verzamelen en verzendklaar maken van de bestellingen. ‘We hadden al snel in de gaten dat we onze operatie moesten mechaniseren en automatiseren. In 2017 hebben we de eerste paal van een volledig geautomatiseerd distributiecentrum geslagen. In 2020 hebben we dat in gebruik genomen’, vertelt Demis van Kouwen (foto), bedrijfsmanager bij Van Gelder, tijdens de SCM Talkshow.

Het distributiecentrum is ingericht met een opslag- en orderpicksysteem van Vanderlande, dat plaats biedt aan 50.000 bakken. De aan- en afvoer van deze bakken naar de drie orderpickstations wordt verzorgd door 92 shuttles. Het warehouse management systeem (WMS) van Consafe Logistics verzorgt de planning van de activiteiten en de aansturing van zowel de mechanisatie als de operators. ‘De overstap van een volledig manueel naar een volledig geautomatiseerde operatie is erg groot geweest. Het was een uitdaging om alles draaiende te krijgen en te houden, maar inmiddels draait het systeem stabiel’, weet Van Kouwen.

In de prullenbak

Voor de ingebruikname van het systeem had Van Gelder in overleg met Vanderlande en Consafe een gedetailleerd plan opgesteld. Het was de bedoeling de operatie vanaf januari 2020 stap voor stap te verhuizen naar het nieuwe distributiecentrum. Dat plan kon de prullenbak in toen twee maanden later het coronavirus om zich heen greep en de vraag van hotels en restaurants vrijwel volledig wegviel. ‘Van de ene dag op de andere verwerkten we nog maar 20 procent van het oorspronkelijke volume: 10 procent op de oude locatie en 10 procent op de nieuwe locatie. Toen hebben we moeten besluiten de hele operatie in één keer naar het nieuwe distributiecentrum te verhuizen.’

Dat was een beslissing met ingrijpende gevolgen. Alle nieuwe functionaliteit in het WMS werd in één keer aangezet, terwijl Van Gelder dat stap voor stap had willen doen. ‘Dat is een uitdagende fase geweest’, stelt Dirk de Vree, senior projectmanager bij Consafe Logistics. ‘Van Gelder is een familiebedrijf dat goed kan anticiperen en medewerkers heeft die de schouders eronder zetten. Diezelfde cultuur heerst ook binnen Consafe. Ondanks de lockdown hebben we heel wat uren op locatie doorgebracht om het systeem aan het draaien te krijgen en te houden.’

Substituutlogica

Wat de ingebruikname complex maakte, is de logica die als basis dient voor aansturing van de operatie. De Vree wijst op de korte verblijftijd van de dagverse producten in het distributiecentrum. Dan kan het gebeuren dat een product niet meer beschikbaar is. ‘Dan moet dat product vervangen worden door een ander product. Het WMS is daarvoor uitgebreid met subsituutlogica’, legt De Vree uit. ‘Een andere complicerende factor is de variatie in verschijningsvormen van een artikel. Afhankelijk van het seizoen liggen er de ene keer vier appels op een tray en de andere keer acht appels. Dat soort zaken vergt veel van de software.’

Ook medewerkers moesten wennen aan de nieuwe werkwijze. In het manuele distributiecentrum waren ze gewend om kratten met producten op te pakken en te verwerken. Maar in een geautomatiseerde omgeving is het ‘not done’ een krat van een rollenbaan af te pakken. Dat brengt het hele systeem in de war. Van Kouwen: ‘De ingebruikname voelde alsof we de sleutels van een Formule 1-auto kregen, maar die nog niet goed wisten te besturen. We gingen met 20 kilometer per uur door de bocht, terwijl 180 ook haalbaar is. We hadden alles in huis, maar konden nog niet snel genoeg omdat we moesten leren.’

Flexibeler dan ooit

Ondanks de aanloopproblemen is Van Kouwen blij met de keuze voor mechanisering van de operatie. Voor het orderpicken heeft hij nog maar zeven in plaats van 75 mensen nodig. ‘Zonder mechanisering hadden we nu met een groot personeelsprobleem gezeten. De mensen die we dan nodig hadden gehad, zijn er gewoon niet meer’, vertelt Van Kouwen. ‘Het totale aantal operators is gedaald van 200 naar 25. Daar komt nog eens vijftien man bij voor beheer en onderhoud van de techniek en IT. Wij zijn nu veel flexibeler dan voorheen omdat we met minder mensen meer werk kunnen verzetten. Als dat nodig is, kunnen we dankzij de slimme software direct processen aanpassen.’

Wat voor extra flexibiliteit zorgt, is de toevoeging van een pick-to-light-gebied aan het opslag- en orderpicksysteem. De Vree: ‘Normaalgesproken hebben bedrijven een constant volume nodig om een systeem zoals dit efficiënt te gebruiken. Bij Van Gelder is daarvan geen sprake. De drie orderpickstations kunnen de piekvolumes in de avonduren niet aan. Voor die periode is het mogelijk om de snellopers in het pick-to-light-gebied te leggen, zodat we tijdelijk de orderpickcapaciteit kunnen opschalen.’

Geen tomaten meer

Nu het systeem naar tevredenheid draait en zelfs alweer wordt uitgebreid, ziet Van Gelder nieuwe uitdagingen aankomen. Als de inflatie aanhoudt, zullen consumenten het restaurantbezoek terugschroeven. Daardoor zal de vraag naar de producten van Van Gelder afnemen. ‘Aan de andere kant zien we meer aandacht voor duurzame en gezonde voeding en een afname van de vleesconsumptie. Wat dat betreft zitten we goed. Maar desondanks voorzien we lastige tijden, niet alleen wat afzet maar ook wat aanvoer betreft.’

Van Kouwen doelt onder meer op de Nederlandse tomatentelers die vanwege de hoge gasprijzen geen nieuwe tomaten zaaien. ‘Dit is de tijd dat we zoals iedereen overschakelen op tomaten uit Spanje. Deze periode eindigt in maart, waarna we weer Nederlandse tomaten gaan verkopen. Maar als de telers nu niet zaaien, kunnen ze in het voorjaar geen tomaten oogsten. Dat gaat problemen opleveren. En niet alleen voor tomaten, maar ook voor enkele andere producten.’

Deze uitzending gemist? Bekijk hem hier terug >>