Stadshub komt maar moeizaam van de grond

Om de leefbaarheid en luchtkwaliteit in binnensteden te verbeteren, hebben veertien Nederlandse gemeenten een zero-emissiezone ingevoerd. Door de elektrificatie van voertuigen zal het aantal transportbewegingen echter juist toenemen, en ook duurder worden. De oplossing ligt in stadshubs en bundeling van goederen. Maar waarom komen die zo moeizaam van de grond?

Dit jaar werden in veertien Nederlandse steden de zero-emissiezones (ZE) van kracht. Zestien andere gemeentes volgen later. Het doel is luchtvervuilende voertuigen te weren uit gebieden waar zich veel mensen bevinden en ook de CO₂-uitstoot te reduceren.

Ondanks de noodkreet van enkele politici dat ondernemers er niet klaar voor zouden zijn, is de invoering zonder problemen verlopen. De wet kwam dan ook niet uit de lucht vallen – de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek stamt al uit 2014 – en heeft een ruime overgangsregeling: ook nieuwe dieselvrachtauto’s met emissieklasse Euro 6 mogen nog de ZE-gebieden in. Deze gedoogconstructie geldt tot 2030.

De maatregel was oorspronkelijk bedoeld om transport te elektrificeren en daarmee de luchtkwaliteit te verbeteren, maar dat criterium is inmiddels achterhaald, stelt lector city logistics Walther Ploos van Amstel van de Hogeschool van Amsterdam. ‘Tien jaar geleden dachten we nog dat uitstoot van dieselverbranding de grootste luchtvervuiler was, maar inmiddels weten we dat banden en remschijven net zo goed fijnstof veroorzaken. Dieselmotoren zijn ook steeds schoner geworden en er is biodiesel.’ Elektrisch hoeft dus niet per se zoveel beter te zijn, is zijn boodschap. Zeker niet als de stroom voor die elektrische voertuigen in een kolencentrale wordt opgewekt.

Bedrijven hebben de transitie richting elektrisch transport desalniettemin vol ingezet. Eén van hen is logistiek dienstverlener Cornelissen, die onder andere voor Albert Heijn, Jumbo en Kruidvat de logistiek verzorgt. ‘Ruim 25 procent van onze losadressen bevindt zich in de zero-emissiezones zoals die tot nu toe bekend zijn gemaakt’, vertelt Manager Inkoop & Innovatie Peter Leegstraten. Het bedrijf beschikt over een vloot van twintig e-trucks en heeft er voor dit jaar nog zestig in bestelling. … … …