Nederland innoveert weer op eigen bodem

De grote Nederlandse multinationals steken weer meer geld in onderzoek en ontwikkeling in eigen land. Ze zoeken daarbij ook nadrukkelijk naar samenwerking met het midden- en kleinbedrijf en start-ups. Dat blijkt uit de nieuwste R&D-barometer van VNO-NCW, bericht het AD van 29 augustus 2017.

Voor het onderzoek van VNO-NCW werden de vijftien grootste kennis-intensieve bedrijven van Nederland gevraagd naar hun investeringen, trends en zorgen op het gebied van research & development. Het is voor het eerst sinds 2011 dat VNO-NCW de plannen onder multinationals als AkzoNobel, ASML, DSM en Unilever peilt.

Een duidelijk verschil met het onderzoek van toen is de constatering dat de investeringen van multinationals in R&D flink zijn gestegen. In 2011 gaven de elf ondervraagde Nederlandse multinationals bij elkaar 8 miljard euro uit aan innovatie, nu hebben de vijftien ondervraagde grote, kennisgedreven bedrijven 23 miljard uitgegeven.

Minder aandacht voor BRIC-landen

De barometer laat bovendien een andere belangrijke verschuiving zien: meldden de multinationals in 2011 nog hun R&D te willen verplaatsen naar landen als Brazilië, Rusland, India en China, inmiddels lijken ze daarvan terug te komen. In de enquête geven de bedrijven duidelijk aan minder aandacht te hebben voor de BRIC-landen.

Dat valt volgens het onderzoek samen met een andere opvallende ontwikkeling: onze multinationals hebben een sterkere focus gekregen op innovatiewerk in eigen land. Volgens de barometer geven bedrijven als Unilever en DSM nu in totaal 3,2 miljard euro uit aan innovatie in Nederland, in 2011 was dit nog circa 2,5 miljard.

Verder blijkt dat van die 3,2 miljard ongeveer 1,4 miljard aan R&D in samenwerking in Nederland wordt gedaan. Naar schatting werken de multinationals met zo’n 500 tot 700 mkb-bedrijven samen als het gaat om innovatie. Tweederde van de multinationals onderneemt activiteiten met start-ups.

Vestigingsklimaat verbeterd

‘Ons beeld van de multinationals is dat ze meer belang zijn gaan hechten aan Nederland, ook omdat het vestigings-klimaat is verbeterd’, meldt Thomas Grosfeld van VNO-NCW in het AD. ‘Een van onze verklaringen is dat opkomende markten enorme beloftes in zich hadden van kansen en groei, maar dat ze die beloftes niet volledig hebben kunnen waarmaken.’

R&D-directeur Rob Hamer van Unilever noemt nóg een reden waarom multinationals nu vaker Nederland verkiezen boven de BRIC-landen: het aantrekkelijke fiscale klimaat. ‘Fiscale maatregelen zoals de innovatiebox maken het voor multinationals erg aantrekkelijk om hier meer te investeren.’