Logistieke bedrijven kritisch op regionale arbeidsmarkt

De logistieke sector groeit sterk: tot 2030 zijn 350.000 nieuwe medewerkers nodig. Bedrijven in de logistiek kennen hun arbeids-markt gemiddeld echter slechts een matige 6,5 toe. Van hen zegt circa 40 procent te verwachten dat de locatiekeuze op termijn beïnvloed zal worden door de grotere verschillen in arbeidsmarkt tussen regio’s. Dat blijkt uit onderzoek door economisch bureau Stec Groep in samenwerking met negen logistieke hotspots.

De sector groeit vooral in de bekende corridors en hotspots. Van de huidige Nederlandse werkgelegenheid wordt 10 procent – 750.000 banen – ingenomen door logistiek. Zelfs in de afgelopen crisisjaren bleef de sector groeien. In de periode van 2011 tot 2016 namen de grotere logistieke bedrijven nog altijd zo’n 5 tot 10 procent extra personeel in dienst. Nederland scoort altijd goed in het aantrekken van logistieke ondernemingen. De logistieke arbeidsmarkt in Nederland is daarbij tot nu toe concurrerend ten opzichte van onze buurlanden.

Tot 2030 zullen in ons land 350.000 nieuwe mensen gevraagd worden in de bedrijfstak, blijkt uit het onderzoek. Het gaat dan om werknemers die nodig zijn als gevolg van groei, maar ook om vervanging van bestaand personeel door uitstroom. Een deel van de arbeidsvraag kan worden opgelost door robotisering en automatisering. Welke effecten automatisering en robotisering precies hebben, is nog onzeker. Het betekent met name ook een andere arbeids-vraag: veelal hoogwaardiger en technischer. In regio’s met veel logistieke werkgelegenheid zullen de effecten het grootst zijn.

Krappe voldoende voor regionale arbeidsmarkt

De regionale logistieke arbeidsmarkt wordt door de onderzochte bedrijven met een krappe voldoende beoordeeld: gemiddeld wordt het cijfer 6,5 toegekend. Een kwart van de bedrijven is echt ontevreden over de regionale arbeidsmarkt en geeft een cijfer 5 of lager. Opvallend is wel dat er in de visie van de bedrijven op dit moment nog weinig verschillen lijken te zijn tussen de diverse regio’s; de logistieke hotspots scoren in hun ogen momenteel niet beter of slechter dan andere regio’s.

Het aantal beschikbare en geschikte ‘handjes’ en het opvangen van vraagpieken worden door de logistieke bedrijven als belangrijkste knelpunten gezien voor de kortere termijn. Als gevolg van de krapte verwacht circa 40 procent van de bedrijven dat de personeelskosten de komende jaren aanzienlijk zullen stijgen. Logistieke bedrijven blijken de factor arbeidsmarkt ook steeds zwaarder mee te laten wegen bij een strategische locatiekeuze. 40 procent van de bedrijven verwacht dat de factor regionale arbeidsmarkt veel groter wordt bij de keuze van een vestigingsplaats.

Extra arbeidsvraag is niet nieuw

Voor de regionale arbeidsmarkt zijn voor bedrijven op korte termijn vooral een grote flexibele schil, veel arbeidsmigranten, incentives op de arbeidsmarkt en veel werklozen met een logistieke achtergrond van grote waarde. De hoogte van loonkosten speelt voor bedrijven een minder belangrijke rol. Op lange termijn noemen de bedrijven vooral het belang van bewezen om- en bijscholingstrajecten, een grote pool aan logistiek opgeleide medewerkers, aanwezig mbo-onderwijs en samenwerkingsprojecten tussen logistieke bedrijven gericht op de arbeidsmarkt.

De extra arbeidsvraag vanuit de logistieke sector is niet nieuw. Er zijn ook al goede en effectieve initiatieven om werken in de logistiek aantrekkelijker te maken. Wel blijkt uit het onderzoek dat structureel aandacht nodig is voor het verbeteren van de arbeidsmarkt. Gepleit wordt voor een op maat gesneden ‘10.000-plus banenplan’ voor iedere regio, gemaakt door overheden, onderwijs en bedrijfsleven samen, aldus de bedrijven en de hotspots. Het is volgens hen ook van groot belang om de uitvoering meerjarig te verankeren en in te zetten op enkele boegbeelden of trekkers.