Floating Farm brengt voedselproductie terug in de stad
In de Merwe-Vierhaven in Rotterdam krijgt momenteel de eerste drijvende zuivelboerderij ter wereld gestalte: de Floating Farm. Het drijvende hightech bouwwerk van twee verdiepingen zal veertig koeien huisvesten. De boerderij is daarnaast zelfvoorzienend, circulair en klimaat-adaptief. In november moet de Floating Farm klaar zijn. Het idee achter het project is om het produceren van voedsel weer dichter bij de consument te brengen. De bouw wordt vanuit de hele wereld met grote interesse gevolgd.
Op een sterk toenemende wereldbevolking vormt de voedselproductie een almaar grotere uitdaging. Door uitdijende steden blijft er steeds minder geschikte landbouwgrond over om voedsel te produceren. Gevolg is dat de burger letterlijk steeds verder van de landbouw af komt te staan. Daardoor neemt de kennis van gezonde voeding en voedingsproductie af en wordt bovendien de logistieke keten steeds verder vergroot.
Directe aanleiding voor de realisatie van de drijvende zuivelboerderij was echter de ravage die orkaan Sandy in 2012 aan de oostkust van de Verenigde Staten aanrichtte, meldt Peter van Wingerden van vastgoedontwikkelaar Beladon in het FD. Het leidde ertoe dat winkels in grote delen van het land zonder voorraden kwamen te zitten. ‘Aanvoerwegen waren onbegaanbaar geworden. Er was voor maar twee dagen vers voedsel in de stad. Het werd zó duidelijk dat we voor ons voedsel afhankelijk zijn geworden van transport’, aldus Van Wingerden.
Koe als upcyclemachine
Van Wingerden besloot een zelfvoorzienende zuivelboerderij te ontwikkelen. Dit omdat een koe volgens hem ’s werelds grootste ‘upcyclemachine’ is: ‘Je stopt er biomassa in en krijgt er melk en natuurlijke meststoffen voor terug.’ Dat de boerderij op het water van de Maas drijft, is nodig om de voedselproductie in de stad te kunnen brengen. Samen met partner Minke werden de plannen uitgewerkt. En hoewel Beladon de nodige ervaring heeft met bouwen op het water was er nog een lange weg te gaan voor de Floating Farm in de Rotterdamse haven gerealiseerd kon worden.
De Floating Farm moet volgens de initiatiefnemers gezien worden als waardevol alternatief voor het boeren op de schaarse grond in ons land en daarbuiten; de productie en verkoop van dagvers voedsel verloopt er circulair en dicht bij de consument. Daardoor zijn er nauwelijks afvalstromen, wordt de logistieke keten verkort en kan de consument er kennismaken met gezonde, dagverse producten. Behalve een commercieel productiebedrijf is Floating Farm ook een educatiecentrum op het gebied van innovatieve technieken en stadslandbouw. Bovendien is er gelegenheid voor wetenschappelijk onderzoek.
Food strip op het water
Overigens krijgt Beladon geen subsidie voor de ontwikkeling van de Floating Farm. ‘Met veertig koeien moeten we met de verkoop van mest, melkproducten, vlees en de inkomsten uit entree, workshops en verhuur van de educatieruimte break-even kunnen spelen’, aldus Van Wingerden in het FD. Op termijn wil hij niet alleen het aantal koeien uitbreiden, maar ook het aantal farms. In de Maas zou zo op den duur een complete, rendabele ‘food strip’ moeten komen, met naast een drijvende zuivelboerderij ook een kippenboerderij en een kas op het water. Productiestromen zouden zo nog efficiënter uitgewisseld kunnen worden.
De drijvende zuivelboerderij van de Van Wingerdens fungeert als een pilot. ‘Het project wordt vanuit alle continenten gevolgd. En dat is begrijpelijk, want voor steden die dicht in de delta liggen, door overstromingen bedreigd worden of gewoon geen ruimte hebben, zoals Shanghai of Singapore, heeft de Floating Farm veel potentie’, aldus de initiatiefnemer. Er is zelfs al concrete belangstelling voor de realisatie van een tweede floating farm. Vanuit Nederland, meldt Van Wingerden: ‘De gemeente Den Bosch heeft ons gevraagd een voorstel te doen.’
