Diversiteit geeft aanzet tot innovatie

Innovatie is noodzakelijk om op termijn overeind te blijven; dat besef is inmiddels tot de meeste bedrijven wel doorgedrongen. Maar innovatie komt niet vanzelf, zoals Lego door schade en schande heeft ervaren. Fons Trompenaars, keynote speaker tijdens inNOWvate: ‘Innovatie is niets anders dan het vinden van oplossingen voor moeilijke problemen. Maar in de praktijk lijkt het erop alsof we alles doen wat innovatie hindert.’

Trompenaars (foto links) is een vooraanstaande denker op het gebied van bedrijfscultuur en auteur van populaire managementboeken. Hij wijst onder meer op het belang van diversiteit binnen bedrijven. Diversiteit zorgt voor verschillende zienswijzen en verschillende zienswijzen leiden tot een bredere blik op het probleem. ‘Gelukkig hebben we vandaag de dag volop diversiteit. In Amsterdam heeft 58 procent van de inwoners geen Nederlandse ouders. In een staat als Florida is Spaans de voertaal. In onze bedrijven zien we op vooraanstaande posities steeds meer vrouwen en jonge mensen, die we in het verleden massaal hebben genegeerd. Maar nog altijd zijn de blanke mannen dominant.’

Diversiteit alleen is niet voldoende. Een bedrijf heeft een cultuur nodig waarin die diversiteit wordt omarmd. Daarvoor is weer leiderschap nodig. ‘Denk bijvoorbeeld goed na over de samenstelling van het team. Een team heeft verschillende rollen nodig: mensen die inventief zijn, maar ook mensen die ideeën ter discussie durven stellen en mensen die ideeën kunnen uitvoeren.’

Innovatie bij Lego

Lego is één van de bedrijven die een cultuuromslag heeft doorgemaakt. De Deense speelgoedfabrikant belandde begin 2000 in een crisis. Door de opmars van spelcomputers in gezinnen daalden de verkopen. Tegelijkertijd verliep het patent op de unieke bouwstenen. ‘Innovatie was het antwoord. Het aantal producten is in snel tempo verdrievoudigd. Producten waarvoor nieuwe fabrieken moesten worden gebouwd. De omzet groeide echter niet of nauwelijks, terwijl de kosten enorm waren gestegen. In een paar jaar veranderde de winst van 15 procent in verlies’, vertelt Jeroen van Weesep (foto rechts), vice president Innovation in operations bij Lego.

De oplossing bestond uit een terugkeer naar de basis: de bouwstenen waarmee Lego groot is geworden. Het zijn die bouwstenen die kinderen inspireren en laten uitgroeien tot de bouwers van de toekomst. ‘We zijn alles gaan modulariseren. Niet alleen de producten, maar ook de operatie. Elk jaar wordt 70 procent van het productportfolie vernieuwd. Elk product bestaat uit een vast aantal standaardbouwblokken die we op voorraad kunnen leggen. Dat leidt tot lagere risico’s’, verklaart Van Weesep.

‘Wij innoveren niet ‘in the box’ of ‘outside the box’, maar ‘around the box’. Met succes: tien jaar lang heeft Lego dubbele groeicijfers laten zien. Een periode waarin de winstmarge weer steeg van 0 naar 30 procent. Tot 2017, toen de omzet weer inzakte. We hebben zo vaak tegen elkaar gezegd dat we door het succes niet mogen indutten, maar misschien is dat toch gebeurd. Innovatie is nu weer helemaal terug op de agenda. Ook in de supply chain. Die hoeven we niet compleet af te breken, maar we moeten wel innoveren om Supply Chain en Productontwikkeling beter op elkaar te laten aansluiten.’