Chipmarkt kan dit jaar zorgen voor herstel industrie

Er is nog steeds sprake van krimp in de Nederlandse productiesector. De Nevi Inkoopmanagersindex daalde in januari van 48,6 naar 48,4. Toch zijn ondernemers vrij optimistisch gestemd over het komende jaar; maar liefst 45 procent verwacht herstel. ‘Dankzij de felle concurrentiestrijd om Artificial Intelligence (AI) kan de chipmarkt dit jaar aantrekken’, stelt Albert Jan Swart, sectoreconoom Industrie bij ABN Amro.

ASML bevestigde eind januari de eerder afgegeven groeiprognoses voor 2025. Daarnaast meldde de chipmachinefabrikant dat het een sterk vierde kwartaal had gedraaid, vooral dankzij modernisering van eerder geleverde machines. ‘Als de positieve verwachtingen voor 2025 uitkomen, zullen de vele Nederlandse toeleveranciers daarvan profiteren’, aldus Swart.

De groei van ASML is volgens hem vooral te danken aan investeringen in AI. ‘Daarvoor zijn zeer krachtige chips nodig, die alleen met de beste chipmachines kunnen worden geproduceerd. De Taiwanese chipfabrikant TSMC meldde ook al sterke resultaten over het vierde kwartaal van 2024 en verhoogde het budget voor investeringen in 2025.’

Felle concurrentiestrijd rond AI

Er woedt momenteel een felle concurrentiestrijd rond AI tussen de Verenigde Staten, China en Europa. Amerikaanse techbedrijven investeren flink in de benodigde datacenters, en president Donald Trump maakte direct na zijn inauguratie bekend dat hij samen met het bedrijfsleven honderden miljarden in de technologie wil investeren.

Afgelopen week beweerde de Chinese start-up DeepSeek nog dat het tegen veel lagere kosten een ChatGPT-achtig model heeft ontwikkeld. Als de Chinezen er inderdaad in slagen AI-toepassingen te ontwikkelen die veel minder rekenkracht vergen, zou dat de investeringen in datacenters de komende jaren onder druk kunnen zetten, denkt Swart.

Duidelijk is in ieder geval dat de concurrentiestrijd rond AI voorlopig nog niet beslecht is. Ook de Europese Commissie maakte plannen bekend om de investeringen hierin aan te jagen. Swart: ‘Al met al lijkt het er vooralsnog op dat de vraag naar chipmachines de komende jaren sterk blijft groeien. De Nederlandse industrie loopt daarin voorop en zal daar dus van profiteren.’

Concurrentiepositie Europese industrie onder druk

Door hoge energiekosten en strenge regelgeving staat de concurrentiepositie van de Europese industrie onder druk, met name in energie-intensieve branches zoals de chemische industrie en de staalindustrie. De Europese Commissie komt binnenkort met plannen om de regelgeving te vereenvoudigen en de concurrentiepositie te verbeteren.

‘Naar verluidt wil de Europese Commissie snijden in administratieve verplichtingen rond duurzaamheid en strenge regelgeving bij fusies en overnames. Ook wil de Commissie, die eind februari gedetailleerde plannen presenteert, iets doen aan de hoge energiekosten voor de Europese industrie’, meldt Swart.

Intussen laat ook president Trump zich niet onbetuigd wat betreft nieuw industriebeleid. Zijn minister van Financiën, Scott Bessent, voert een universeel importtarief in van 2,5 procent, dat vervolgens maandelijks met 2,5 procentpunt kan worden verhoogd tot 20 procent. Andere landen krijgen dan tijd om met de Amerikanen te onderhandelen. De Europese Commissie is zich al maanden op die onderhandelingen aan het voorbereiden.