Blockchain moet transparantie in keten voedingsindustrie vergroten

IBM werkt met een aantal grote partijen aan een blockchain voor de voedingsmiddelenindustrie. Levensmiddelenfabrikanten als Unilever, Nestlé en Dole én supermarkconcerns als Walmart en Kroger zijn bij het project betrokken. Dat bericht het FD van 19 september 2017.

Een blockchain laat zich vergelijken met een digitaal grootboek, waarin transacties en andere gegevens worden bijgehouden. De data worden decentraal en versleuteld opgeslagen, waardoor de geschiedenis niet kan worden gewijzigd. Dat maakt het een heel betrouwbare manier om gegevens te delen.

Een blockchain kan zo van grote waarde zijn om bij bijvoorbeeld een fipronilschandaal razendsnel te achterhalen waar de besmette eieren allemaal terecht zijn gekomen, van eiersalades tot koekjes. Dat duurde nu weken, maar met slimmere techniek is het een kwestie van seconden, meldt Louis de Bruin van IBM in het FD.

Voedselveiligheid

Een belangrijke reden om met een blockchain te werken, is de voedselveiligheid. Maar het kan ook handig zijn voor fabrikanten die specifieke claims op hun verpakking willen zetten, zoals halal of koosjer, of de garantie willen geven dat er geen genetisch gemodificeerde gewassen zijn gebruikt.

Volgens Marcel Schuttelaar, adviseur van ondernemingen in de voedingsindustrie, kan er van alles vastgelegd worden in een blockchain, ook zaken als arbeidsomstandigheden en productiemethoden. ‘Dat gaat nu vaak met certificaten, maar dat is een enorme administratieve opgave. En bij een samengesteld product als een pizza wordt het al snel heel ingewikkeld.’

Omdat bij het werken met een blockchain standaardisering een must is, zou het aantal certificaten flink teruggedrongen kunnen worden. Standaardisering is echter een lastig punt in de voedingsmiddelenwereld, zegt Joost Schuttelaar, zoon van Marcel, die betrokken is bij andere blockchains voor de voedingswereld.

‘Het bereiken van consensus over welke gegevens je gaat vastleggen, blijkt telkens weer heel moeilijk. Partijen zijn terughoudend met het scheppen van transparantie.’ Toch constateert hij dat blockchain momenteel zo’n hype is dat daardoor allerlei spelers in beweging komen. ‘Blockchain heeft de potentie om net zo revolutionair te zijn als internet.’

Versleutelde gegevens

De Bruin van IBM vermoedt dat partijen in de voedingswereld uiteindelijk wel gedwongen worden om mee te doen. ‘Het begint nu met de grote spelers die afspraken met elkaar maken. Die kunnen eisen stellen aan kleinere spelers om data in de blockchain te zetten.’ Volgens hem wordt momenteel met de varkensvoederindustrie gesproken.

Door de hele keten in een blockchain op te nemen, wordt ook in één oogopslag duidelijk welke partijen weigeren met informatie te komen. ‘Dat wordt steeds moeilijker uit te leggen’, aldus De Bruin, die overigens niet verwacht dat iedereen nu alle informatie met elkaar gaat delen.

‘Alle gegevens zijn versleuteld en als partij binnen de keten zie je alleen wat voor jou relevant is.’ Zo ziet supermarkt-keten Walmart van welke groothandel een partij sinaasappels afkomstig is, maar een ander supermarkconcern kan níet zien waar Walmart zijn sinaasappelen heeft gekocht.

Mocht Walmart merken dat er iets mis is met de sinaasappels in een bepaald filiaal, dan kan het de groothandel om meer gegevens over de voorgeschiedenis van de vruchten vragen. ‘Zulke informatieverzoeken kunnen volledig geautomatiseerd worden, waardoor je heel snel inzicht krijgt en je passende maatregelen kunt nemen’, aldus
De Bruin in het FD.