Berenschot: ‘No-deal brexit heeft grote gevolgen voor supply chain’

De export van Agri & Food-producten naar het Verenigd Koninkrijk (VK) zou bij een no-deal brexit wel eens meer dan 30 procent duurder kunnen uitpakken. De ene ondernemer doet er misschien goed aan sommige productiestappen naar het VK over te hevelen; de ander kan wellicht beter waarde toevoegen of juist alternatieve markten zoeken. Dat blijkt uit onderzoek van organisatieadviesbureau Berenschot.

Het onderzoek van Berenschot werd uitgevoerd in opdracht van ontwikkelingsmaatschappij Oost NL en de provincie Gelderland. Het schetst de impact op kosten en risico’s voor versproducten, halffabricaten en volledig vervaardigde producten aan de hand van zes verschillende scenario’s. Ook biedt het praktische interventietips om de ergste effecten van een no-deal-scenario tegen te gaan. Dit lijkt ook hard nodig, aldus Berenschot, omdat cijfers van de Kamer van Koophandel laten zien dat slechts één op de drie Nederlandse bedrijven goed is voorbereid op de brexit.

In het onderzoek is gefocust op de Agri & Food-sector, waar de impact van de brexit groot zal zijn. De huidige afspraken en werkwijzen zullen volgens Berenschot behoorlijk onder druk worden gezet. Dit geldt voor producenten van ieder type product, en zowel voor Nederlandse bedrijven met distributeurs, leveranciers of productiebedrijven en niet-EU-werknemers in het VK, als voor bedrijven in de omgekeerde situatie. Ook zullen voor Britse bedrijven die meer afhankelijk zijn van de EU voor grondstoffen dan andersom, de effecten van een no-deal brexit groter zijn dan die van hun Nederlandse tegenhangers, concludeert Berenschot.

Voorbeelden

Berenschot illustreert de onderzoeksresultaten met voorbeelden. Zo heeft een Nederlandse chipsfabrikant te maken met een stijging van 14 procent in WTO-tarieven. Als hij geen actie onderneemt om de effecten van een no-deal brexit tegen te gaan, kan dat resulteren in een margedaling van 4,3 naar 2,3 procent. Afhankelijk van de transportkosten en de waarde van de laatste productiestappen is hij mogelijk beter af door in het Verenigd Koninkrijk te kruiden en te verpakken.

Voor de slachterij die pakjes gesneden ham in vaste tarieven per kilo verhandelt en geconfronteerd wordt met een kostprijsstijging van 32 procent, is dat dan weer geen oplossing. Dit kan – zeker met een gelijktijdige stijging van de verkoopprijs in de Britse schappen – resulteren in een flink lagere vraag. ‘In dit geval zou het effect van een afnemende vraag zelfs groter kunnen zijn dan dat van de kostprijsstijging’, aldus Edwin Lambregts, sectorleider Agri & Food bij Berenschot. ‘Dan kan de producent beter inzetten op het toevoegen van waarde of het veiligstellen van alternatieve markten.’

Bescherming tegen brexit-risico’s

Bedrijven wordt verder geadviseerd ervoor te zorgen dat ze de lasten niet alleen dragen. ‘Samen met alle aanvullende nieuwe registraties, licenties, voorschriften, etiketteringseisen en supply chain-risico’s, verkopen exporteurs idealiter Ex Works en kopen importeurs Delivery Duty Paid’, stelt Marita de Beer, Berenschot-associé en expert internationale handel. ‘Maar in werkelijkheid is het niet zo eenvoudig, vooral wanneer het VK een strategische markt is. Juist dan is het belangrijk voor alle partijen om zich te beschermen tegen brexit-risico’s door contractvoorwaarden te herzien en opnieuw te onderhandelen. Ook over mogelijke laatleveringen als gevolg van transportvertragingen.’