Logistieke markt kampt met groeistuipen

De logistieke markt staat onder druk vanwege toenemende loonkosten en personeelsschaarste, ondanks de groei, vooral door e-commerce. Logistiek dienstverleners moeten veel meer automatiseren en blijven innoveren om succesvol te kunnen concurreren tegen doorgroeiende e-fulfilment providers, verrassende start-ups en disruptieve nieuwkomers zoals Uber Freight. De verschillende overnames en de opkomst van e-fulfilment providers zijn gevisualiseerd in de tiende editie van de 3PL Metrokaart van Supply Chain Magazine.

Door Martijn Lofvers

Nederlandse banken en logistieke brancheverenigingen oordelen nogal verschillend over de transportsector. Het is duidelijk dat de groei in deze sector dit jaar is afgenomen ten opzichte van 2018. Volgens de bank ING zorgt lagere groei bij opdrachtgevers in de bouw, industrie en detailhandel dat het volume dit jaar nog altijd groeit, gemiddeld met 2 procent, tegen 3 procent in 2018. Van alle deelsectoren groeien logistiek dienstverleners en wegtransporteurs dit jaar boven het marktgemiddelde, ondanks het groeiende tekort aan chauffeurs. ABN-Amro constateert dat in het eerste kwartaal van 2019 maar liefst 34 procent van de logistieke bedrijven een tekort aan arbeidskrachten als een belemmering ervaart voor groei.

ING verwacht dat logistiek dienstverleners en wegtransporteurs dit jaar in omzet stijgen met respectievelijk 4 en 4,5 procent. De bank meent dat de gemiddelde brandstofkosten na vorig jaar niet opnieuw veel hoger zullen zijn. Maar de lonen, ongeveer de helft van de totale bedrijfskosten, stijgen in het wegtransport en het pakketvervoer dit jaar weer met 5 procent op grond van de nieuwe cao.

Verschillen in winstgevendheid

Volgens ING zijn de verschillen in winstgevendheid bij logistieke bedrijven groot. Circa één op de vijf bedrijven heeft een marge van meer dan 3 procent en ongeveer een derde minder dan -3 procent. Volgens cijfers van branchevereniging Transport en Logistiek Nederland was eind vorig jaar 73 procent van de Nederlandse wegtransporteurs winstgevend.

Financieel adviesbureau Aeternus heeft afgelopen jaar een overzicht van de vijftig best presterende logistiek dienstverleners gepubliceerd. Uit de analyse blijken middelgrote bedrijven qua winstgevendheid in absolute zin en per aantal werknemers het beste te scoren. Aeternus concludeert dat deze bedrijven minder overhead hebben en efficiënter opereren dan de grote logistiek dienstverleners.

De uitbesteding van transport neemt nog steeds toe in Nederland. Uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat in 2018 transportbedrijven 81 procent van het vrachtvolume in tonnen over de weg hebben vervoerd. De overige 19 procent wegtransport verzorgden retailers, groothandels en producenten zelf met eigen vervoer. Vijf jaar eerder besteedden de opdrachtgevers 75 procent van het wegtransport uit.

Het oordeel van uitbestede bedrijven over de digitalisering van de logistiek is niet echt positief, blijkt uit een onderzoek door verladersorganisatie Evofenedex afgelopen jaar. Van de opdrachtgevers is slecht 32 procent tevreden en 2 procent zeer tevreden over de IT-technologie van logistiek dienstverleners als onderdeel van hun service.

Groeiende logistiek van e-commerce

Uit het jaarlijkse onderzoek van Supply Chain Magazine voor de 3PL Metrokaart Nederland is goed te zien dat zowel e-fulfilment providers als de traditionele logistiek dienstverleners groeien door de logistieke afhandeling van online bestelde producten door consumenten. Van oorsprong traditionele logistiek dienstverleners Fiege, Fritom Group, KLG Europe, Leen Menken, Snel Shared Logistics en XPO Logistics zeggen omzetpercentages van 12 procent oplopend tot 45 procent in e-fulfilment in Nederland te behalen. Het Deense DSV realiseert in Nederland 5 procent van de omzet in e-fulfilment, maar deze multinationale speler heeft afgelopen najaar de Nederlandse e-fulfilmentspecialist S&H met 125 werknemers overgenomen. Van een andere orde is de recente overname van het Zwitserse Panalpina door DSV voor 4,1 miljard euro.